خوێندنگه دهزگهههكه خوێندهكاران
فێرى خواندنێ و نڤێسينێ و رهوشتى دكهت، و خوێندنگهه دابهش دبن بو چهند جورهكا
(حكومى, ئههلى, و تايبهت), و ههروهسا دابهش دبت بو چهند ئاستهكا لديڤ سيستهمێ
ههر ولاتهكى ل ههرێما كوردستانێ دابهش دبيت بو دوو قوناغان: قوناغا بنهرهتى كو تێدا
خوێندهكار نهه سالان دخوينيت (ژ پولا ئێكێ تاكو پولا نههێ) و باوهرناما بنهرهتى
وهردگريت، و قوناغا دووێ قوناغا ئامادهيى يه كو تێدا خوێندكار سێ سالان
دخوينيت (ژ پولا دههێ تاكو پولا دوازدێ) و باوهرناما ئامادهيى وهردگريت كو ئهو
ژێ دابهش دبيت بو دوو بهشان (زانستى و وێژهيى)، و ل قوتابخانان سيستهمێ ئێك جل
و بهرگى ههيه ژبهركو دا دياردا ژێك جودايكرنا قوتابيان نهبيت. خوێندنگهه گهلهك
تشت تێدا ههنه ژوانان پولێن خوێندهكاران كو تێدا وانان وهردگرن و ههروهسا تهختهرهش
و پهرتوكێن سيستهمێ خواندنێ و نهخشه و گهلهك پێتڤيێن دهى يێن خواندنكاران، ههروهسا
تاقيگههێن زانستى و ژوور و ئاميرێن هونهرى تێدا ههنه، و ههرتشتهكێ خوێندهكار
ههوجه ببيتێ بو گههشتن ب ئارمانجا خو. خوێندنگهه ئێك ژ ژێدهرێن روناهيێ يه
بو مێشك و چاڤێت مه؛ ههروهسا ئێك ژ رێكانه بو پهيداكرنا ههستا نهتهوايهتى
و ئاشنا بين ب ديروك و خهباتا نهتهوێ خو و پێنگاڤ هاڤێتنهكا پێدڤيه بو پاشهروژهكا
گهشتر، ههروهسا وهرگرتنا پێزانينێن بنهرهت ل سهر رويدان و تشتێن گرنگ دگهلهك
بياڤان دا, وهك ئهگهرێن غهيرنيا ههيڤێ و زڤرين و لڤينێن عهردى و گهردونى، و
خوێندهكار پێزانينان ل سهر گهلهك رووهك و گيانهوارن وهردگريت كو دگهل مه
ل سهر فى عهردى دژين, و تيێدا خوێندهكار فێرى ماتماتيكێ دبيت و كريارێن
ژمێريارى وهك كومكرن و ژێبرن و لێكدان و دابهش و ههتا دوماهيێ كو مفايهكێ زور
دگههينته خوێندهكارى دههمى قوناغێن ژيانا وى دا. كو پێتڤيێن سهرهكى نه
دژيانێدا دههميا بياڤان دا, خوێندنگهه بنگههێ روشهمبير كرنا خوێندنكاران و
جفاكيه. ژ بهركو خوێندنگهه چريسكا بو (دختور و ئهندازيار و سياسهت مهدار و
ماموستا ...) كو تێدا بهرهڤ وان هيڤيا ڤه بچن. نه بتنێ خوێندنكار فێرى بابهتێن
زانستى دبت د خوێندنگههێ دا به لهاكو گهلهك حهز و ئارهزويێن خوێندنكاران
تێدا بهرچاڤ دبن و پێش دكهڤن وهك هونهر وێنهكێشان و ههلبهست نڤێسين و وهرزشێن
جورهوجور و كارێن دهستى و ههتا دوماهيێ. ئهو تشـێن ئهم ژ خوێندنگههێ فێر
دبين ژ رهوشت و فێربينان نائێنه هژمارتن و لهسهر مه پێتڤيه ئهم ب پارێزين، و
پێتڤيه خێزان و خوێندنگهه پێكڤه كار بكهن بو تێگههاندنا ڤان خوێندنكاران بو
ئاڤاكرنا پاشهروژهكا گهش و نهوهكێ روشهمبير، و گرێدان كومبينان دگهل دهيك
و بابێن خوێندكارى ژ بو ڤێ مهرهمێ، داكو ژ پاشهروژا جڤاكێ خو يێ پشت راست بين.
دارشتن لسهر خوێندنگهه (قوتابخانه)