سێمێل
سێمێل باژێره‌كێ كورديه دكه‌ڤيته هه‌رێما
كوردستانێ, قه‌زايه‌كه سه‌ر ب پارێزگه‌ها دهوكێ ڤه, دكه‌ڤيته سه‌ر رێكا سه‌ره‌كى
يا هه‌رێما كوردستانێ گرێدده‌ت ب ولاتێ توركيا ڤه ب دويراتيا 14 كيلومه‌تران ل
روژئاڤايێ باژێرێ دهوكێ و ب دويراتيا 40 كيلومه‌تران ژ باژێرێ زاخو.
ناڤێ سێمێل
ياقوت حه‌مه‌وى ئاماژه ب باژێرێ سێمێلێ
دايه ب ناڤێ سمويل, و بوچونه‌ك دبێژيت كو ژ په‌يڤا سمالا (ܣܡܠܐ) يا سريانى هاتيه ب و
رامانا وێ چه‌پ يان باشور و بوچونه‌كا دى هه‌يه دبێژيت ژ په‌يڤا شمع ايل (ܫܡܥ ܐܝܠ) هاتيه ئانكو
رامانا وێ (گوهـ بده يا خودێ) و هنده‌ك ئه‌ڤێ په‌يڤێ دزڤرينن بۆ زمانێ كوردى و
دكه‌نه دوو به‌ش ( سێ ) و ( مال ) ئانكو سێ مال.
مێژوويا باژێرێ سێمێلێ
ب دروستى مێژوويا ئاڤابوونا باژێرێ سێمێلێ و ده‌ستپێكا وێ ناهێته زانين به‌لێ دهێته زانين كو ده‌ڤه‌را وێ دكه‌ڤته دناڤبه‌را دوو چيايان دا وه‌ك رێكه‌كا به‌رته‌نگ و ئه‌ڤه بو ئه‌گه‌ر كو ئه‌كه‌دى ل ئه‌ڤێ ده‌ڤه‌رێ ئاكنجى بن, و ژ چه‌رخێ دووێ باژێر بۆ باژێره‌كێ مه‌سيحيان و پاشى هاته گوهورين بۆ مه‌زهه‌بێ نستورى, و باژێر به‌رنياسه ب هه‌بوونا چه‌ندين نڤێسانێن سريانى يێن مێژوويى, و ئاماژه پێ هاتيه كرن د چه‌رخێن سه‌رده‌م دا ده‌مێ رويبرويبوون چێبووى دناڤبه‌را سه‌ركردێن كورد به‌هرام پاشا و سعيد به‌گ, و ل سالا 1787 زايينى نمر كورێ سمو ئاغا ئه‌ميرێ هوزا دناديه يا ئێزدى رابوو ب كوشتنا عبدالباقى جه‌ليلى واليێ موسل و برايێ وى و دوو ژ كورێن وى ل ده‌مێ سه‌ره‌دانا وان بو باژێرى, و پێگه‌هێ ئێزديان ل ده‌ڤه‌رێ ب هێز بوو و رابوون ب ده‌رێخستنا مه‌سيحيان بۆ ئه‌لقوش و تلسقوف ل سالا 1800 زايينى, به‌لێ پشتى هنگێ فه‌رمان ب سه‌رێ ئێزديا دا رابوو ل سه‌ر ده‌ستێ ئه‌ميرێ ره‌واندوزێ محمد پاشا سالا 1837 زايينى, و پاشى خێزانێن عه‌ره‌بى ل سێمێلێ ئاكنجيبوون, و سێمێل بو ده‌ڤه‌را و ناڤه‌ندێ خرڤه بوونا ئه‌رمه‌نيان يێن په‌نابه‌ربوين ژ كومه‌لكوژيێ ل سالێن بيستا ژ چه‌رخێ بيستێ. و پاشى هه‌ر ل سالێن بيستان ئاشورى ل ده‌ڤه‌رێ ئاكنجيبوون يێن ژ چيايێن هكارى هاتين به‌لێ ل 11 ئاپ ل سالا 1933 توشى كومه‌لكوژيێ بوون ل سه‌ر ده‌ستێ له‌شكه‌رێ عيراقێ ب سه‌ركردايه‌تيا به‌كر صه‌ديقى.
ئاكنجيێن باژێرێ سێمێلێ
به‌هرا پتر يا ئاكنجيێن ده‌ڤه‌را سێمێلێ ژ
نه‌ته‌وه‌يێ كورده, و ژ هوزێن كوچه‌ر و سلێڤانه‌ى و هه‌سنى, هه‌روه‌ك ئاشورى و عه‌ره‌ب
ژێ تێدا دژين.
شينوارێن ده‌ڤه‌را سێمێلێ
ژ شينوارێن ده‌ڤه‌را سێمێلێ ل پارێزگه‌ها
دهوكێ گرێ سێمێلێ يه يێ شينوارى كو دكه‌ڤيته ناڤه‌ندا باژێرى, كو هاتبوو بلندكرن
ل سه‌ر رێكا هشكاتيێ ل روژهه‌لاتێ روبارێ ديجله كو عيراقێ گرێدده‌ت ب هه‌رێمێن
دياربه‌كر و ئه‌رمينيا ڤه, كو رێكا سه‌ره‌كى يا بازرگانى بوو دناڤبه‌را عيراقێ و
ئاسيا بچويك و روژئاڤا, و دبيت گر لێهاتبنه دروستكرن ژ بو مه‌ره‌مێن چاڤدێريا له‌شكه‌رى,
يان بۆ مه‌رمه‌ما دياربوونێ بو گه‌روك و بازرگان و له‌شكه‌ران بۆ زانينا رێكێ, و د
نها دا بورجه‌كێ هێلێن گه‌هاندنێ و په‌يوه‌نديان ل سه‌ر هاتيه دروستكرن بۆ
بهێزكرنا ڤه‌گوهاستنا ته‌له‌فزيونى, و بلنديا وێ دگه‌هيته نێزيكه 100 مه‌تران, و
ل وى ده‌مى خانه‌ك ل سه‌ر هاتبوو دروستكرن ژ بو مه‌ره‌ما خزمه‌تكرنا گه‌شتياران و
بازرگانان يێن د ئه‌وێ رێكێرا دچون, و سێمێل به‌رنياسه ب هه‌بوونا نڤێسارێن
سريانى يێن كه‌ڤن.
كه‌نيسه‌يه‌كا
باژێرێ سێمێلێ
سيميل بازيري سيميلى سێمێل باژێرێ سێمێلێ سێمێل سیمیل سيميل سيمىل سميل سمىل
